- Co wyróżnia wysokiej jakości okulary przeciwsłoneczne? O filtrze UV, soczewkach i oprawkach
- Kategoria filtra UV, czyli stopień zaciemnienia soczewki
- Tanie okulary przeciwsłoneczne mogą szkodzić. Czym różni się folia UV od realnej ochrony?
Brak odpowiednich filtrów UV, słabej jakości materiały soczewek i brak certyfikatów – właśnie takie cechy mają okulary przeciwsłoneczne, które kupujemy najczęściej. Tymczasem źle dobrane nie zatrzymują promieniowania UV i mogą uszkadzać wzrok. Czym tak naprawdę wyróżniają się wysokiej jakości okulary przeciwsłoneczne? I jak odróżnić pozorną ochronę UV od tej, która naprawdę działa?
Co wyróżnia wysokiej jakości okulary przeciwsłoneczne? O filtrze UV, soczewkach i oprawkach
Na rynku nie brakuje modeli okularów, które posiadają niewystarczającą ochronę przeciwsłoneczną. Jeśli zależy Ci na bezpieczeństwie wzroku, okulary przeciwsłoneczne powinny mieć odpowiednie parametry techniczne, a także certyfikaty.
Ochrona UV400, czyli fundament bezpieczeństwa
Bardzo ważnym elementem, który powinien zawierać każdy model warty kupna, jest skuteczna ochrona UV400. Certyfikat UV400 potwierdza blokowanie 100% promieniowania UVA i UVB, które to (promieniowanie) w długofalowej ekspozycji może prowadzić do uszkodzeń soczewki, rogówki i siatkówki. Niewidoczne gołym okiem skutki promieniowania UV to m.in. przyspieszone starzenie się struktur oka, ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej oraz rozwoju zaćmy.
Materiał soczewek – jakość i komfort widzenia
Wysokiej jakości okulary przeciwsłoneczne to nie tylko filtr. Równie ważny jest materiał, z którego wykonano soczewki. Rekomendowane są tworzywa optyczne o dobrych właściwościach optycznych i wysokiej odporności mechanicznej, takie jak CR-39, poliwęglan czy Trivex.
Dobrze jest, jeśli okulary przeciwsłoneczne mają odporne na zarysowania soczewki polaryzacyjne, które blokują poświatę i odblaski, a tym samym zwiększają kontrast widzenia, poprawiają percepcję głębi oraz redukują zmęczenie wzroku. Są często wykorzystywane jako filtr techniczny przez kierowców, sportowców oraz osoby przebywającym w warunkach intensywnego nasłonecznienia, np. nad wodą czy w górach.
Oprawki też są ważne
Nie bez znaczenia są również solidne oprawki okularów przeciwsłonecznych. Odpowiednio wykonane zapewniają stabilność, nie uciskają i nie zsuwają się, a przy tym skutecznie ograniczają dostęp światła z boków i od góry. Co więcej, dobór okularów przeciwsłonecznych do kształtu twarzy ma znaczenie nie tylko estetyczne. Źle dopasowane oprawki mogą pozostawiać zbyt wiele odsłoniętej przestrzeni wokół oczu, obniżając poziom ochrony przed światłem i promieniowaniem. Okulary powinny dobrze przylegać, nie zaburzając przy tym naturalnego ustawienia źrenic i nie ograniczając pola widzenia.

Kategoria filtra UV, czyli stopień zaciemnienia soczewki
Informacja, że okulary posiadają filtr UV, to dopiero pierwszy krok do skutecznej ochrony. Aby okulary przeciwsłoneczne naprawdę zabezpieczały wzrok, należy zwrócić uwagę na ich kategorię.
Kategorie filtrów UV określają, ile światła widzialnego przepuszcza dana soczewka. To parametr techniczny, który nie odnosi się bezpośrednio do ochrony UV, ale do stopnia zaciemnienia, i ma znaczenie dla komfortu widzenia w różnych warunkach oświetleniowych. Przykładowo:
- Kategoria 0 – bardzo jasne soczewki, przepuszczają 80–100% światła. Stosowane głównie jako dekoracyjne.
- Kategoria 1 – lekko przyciemnione (43–80% przepuszczalności), przydatne przy pochmurnej pogodzie.
- Kategoria 2 – umiarkowane przyciemnienie (18–43%), odpowiednie na co dzień.
- Kategoria 3 – ciemne soczewki (8–18%), polecane na intensywne słońce.
- Kategoria 4 – bardzo ciemne (3–8%), używane w warunkach ekstremalnego nasłonecznienia, np. w górach przez alpinistów. Nie nadają się do prowadzenia pojazdów.
Samo przyciemnienie soczewki nie świadczy o poziomie ochrony UV. Okulary mogą być bardzo ciemne, ale nie mieć żadnego filtra, dlatego tak ważne jest, by przyciemnienie i ochrona UV400 szły w parze.
W warunkach codziennego użytkowania, przy umiarkowanie zmiennym nasłonecznieniu – na przykład podczas urlopu, spacerów czy jazdy samochodem – rekomendowana jest kategoria 2 lub 3, zawsze w połączeniu z filtrem UV400 potwierdzonym certyfikatem. Takie połączenie zapewnia optymalny komfort widzenia, chroni oczy przed szkodliwym promieniowaniem i nie powoduje przeciążenia wzroku nawet przy dłuższej ekspozycji na światło.
Tanie okulary przeciwsłoneczne mogą szkodzić. Czym różni się folia UV od realnej ochrony?
Na rynku dostępne są okulary przeciwsłoneczne z filtrami UV o bardzo zróżnicowanej jakości. W najtańszych modelach, sprzedawanych m.in. na targowiskach czy w marketach, zdarza się, że ochrona UV jest znacznie ograniczona. Zamiast bezpiecznego filtru UV wtopionego w masę soczewki, mamy do czynienia z naklejoną, cienką folią UV niskiej jakości, która nie zapewnia trwałej ani skutecznej ochrony.
Brak pełnej ochrony UV i zaciemnione szkła zapewniające pozorne bezpieczeństwo, mogą zwiększać ryzyko uszkodzeń wzroku. Zaciemnione soczewki powodują rozszerzenie źrenicy, przez co oko chłonie więcej światła – a jeśli filtr jest nieskuteczny, promieniowanie UV swobodnie dociera do wnętrza gałki ocznej.
Rekomendowane są wyłącznie wysokiej jakości okulary przeciwsłoneczne, oferowane przez salony optyczne i opatrzone odpowiednimi certyfikatami, takie jak u optyka w Kielcach.